Vacatures (2): Stadermann Luiten zoekt een advocaat-medewerker en advocaat-stagiaire Lees meer

HR 13 april 2018 ECLI:NL:HR:2018:601

Vader heeft 5 maanden oude baby hard door elkaar geschud, waardoor deze letsel (‘shaken baby syndroom’) heeft opgelopen. Vader is strafrechtelijk veroordeeld voor veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel door schuld en is op grond van onrechtmatig handelen aansprakelijk voor schade van kind. Moeder, als wettelijk vertegenwoordiger, vordert via directe actie (art. 7:954 BW) betaling van bedrag dat verzekeraar gehouden is uit hoofde van aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) aan vader uit te keren. Verzekeraar beroept zich op ‘nieuwe’ opzetclausule (volgens Standaardpolismodel AVP 2000): niet gedekt is aansprakelijkheid van verzekerde voor schade veroorzaakt door en/of voortvloeiende uit zijn/haar opzettelijk en tegen persoon of zaak gericht wederrechtelijk handelen of nalaten. Rechtbank en hof verwerpen dit beroep.
Uitleg van opzetclausule is met name afhankelijk van objectieve factoren, zoals bewoordingen waarin bepaling is gesteld, gelezen in licht van polisvoorwaarden als geheel en in voorkomend geval daarbij behorende toelichting (HR 16.5.2008 ECLI:NL:HR:2008:BC2793, NJ 2008 nr. 284). Voor die uitleg kan art. 7:952 BW en parlementaire geschiedenis daarbij van belang zijn. Hoge Raad oordeelt zeer uitvoerig over uitleg van opzetclausule in AVP 2000 en betrekt daarbij door Verbond van Verzekeraars gegeven openbare toelichting op clausule. Voor toepassing van opzetclausule bij schadevoorval is uitgangspunt dat sprake moet zijn van opzettelijke en wederrechtelijke gedraging van verzekerde die objectief bezien gericht is op doen ontstaan van letsel of zaakschade, en waarbij in feite toegebrachte letsel of zaakschade naar objectieve maatstaven als te verwachten of normaal gevolg van desbetreffende gedraging kan worden aangemerkt. Dader- en slachtofferbescherming die aansprakelijkheidsverzekering beoogt te bieden gaat niet zo ver dat daardoor ook schadelijke gevolgen van crimineel gedrag worden gedekt. Hoewel aan voornoemde voorwaarden voor toepassing is voldaan, kan opzetclausule soms, vanwege bijzondere omstandigheden van geval, naar haar strekking niet van toepassing zijn.
Motiveringsklachten tegen oordeel Hof slagen. Ook opzettelijke gedragingen die schulddelict opleveren kunnen in beginsel onder uitsluiting van opzetclausule vallen. Hoge Raad doet zaak zelf af. Opzetclausule is van toepassing, maar leidt hier niet tot redelijk en maatschappelijk aanvaardbaar resultaat. Door elkaar schudden van baby – ook al heeft vader dat op zichzelf genomen opzettelijk gedaan – kan gelet op omstandigheden van geval niet worden aangemerkt als soort gedrag waarop opzetclausule blijkens toelichting oog heeft. In licht van maatschappelijke functie van AVP van dader- en slachtofferbescherming dient opzetclausule in dit geval buiten toepassing te blijven.

Print

13 april 2018

ECLI:NL:HR:2018:601